การสร้างดาวเทียมขนาดเล็กหนึ่งดวง โดยทั่วไปสามารถสรุปขั้นตอนการดำเนินการหลักได้ เป็น ๓ ลักษณะงานที่สำคัญ กล่าวคือ การประกอบดาวเทียม (Assembly) การบูรณาการระบบ (Integration) และการตรวจสอบ (Testing) ซึ่งรวมเรียกว่า Satellite Assembly Integration and Testing (SAIT) หรือในบางกรณีอาจใช้คำว่า AIV (Assembly Integration and Verification) ซึ่งมีความหมายคล้ายกัน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบให้มั่นใจว่าดาวเทียมที่ได้รับการผลิตขึ้นเป็นไปตามที่ออกแบบ และดาวเทียมสามารถปฏิบัติการได้ถูกต้องในทุกระบบ ก่อนการนำส่งเข้าสู่วงโคจรในอวกาศต่อไป
หากพิจารณาในขั้นตอนการสร้างดาวเทียมตั้งแต่เริ่มต้น จะสามารถแบ่งงานตามขั้นตอนต่าง ๆ ให้เป็นระบบทางวิศวกรรม โดยเริ่มต้นตั้งแต่การวิเคราะห์ภารกิจ (Mission Need Analysis) การสังเคราะห์ระบบ (System Synthesis) การออกแบบรายละเอียด (Detailed Design) การผลิตดาวเทียม (Fabrication) การตรวจสอบ (Verification) และการปฏิบัติการ (Operations) โดยสามารถอธิบายรายละเอียดได้ตามภาพที่ ๑
![](http://isr.spoc.rtaf.mi.th/wp-content/uploads/2021/09/ระบบงานทางวิศวกรรมของการสร้างดาวเทียม.png)
กระบวนการ AIV จะเป็นการประเมินค่าการทำงานของระบบดาวเทียมซึ่งส่งผลมาจากขั้นตอนการออกแบบ ซึ่งเกี่ยวเนื่องโดยตรงถึงประสิทธิภาพที่ต้องการ ดังนั้นจึงเป็นการตรวจสอบการทำงานของทุกระบบของดาวเทียมว่าสามารถปฏิบัติการได้โดยปกติ รวมถึงสามารถทำงานสอดคล้องกับระบบอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้การดำเนินการ AIV ของดาวเทียมแต่ละดวงจะแตกต่างกันไป เนื่องจากดาวเทียมแต่ละดวงมีรายละเอียดความต้องการใช้งาน คุณสมบัติเฉพาะ ระบบปฏิบัติการ อุปกรณ์ประกอบระบบต่าง ๆ โดยเฉพาะการติดตั้งระบบ Payload ที่แตกต่างกัน การที่จะสามารถดำเนินกระบวนการ AIV ได้สำเร็จ จึงต้องอาศัยการวางแผนดำเนินการล่วงหน้าที่รอบคอบ ซึ่งเกี่ยวข้องกับระบบปฏิบัติการทุกระบบของดาวเทียมในการเตรียมการล่วงหน้าให้สอดคล้องกับแผนดำเนินการที่ได้กำหนดไว้ และที่สำคัญแผนดำเนินการจะต้องมีความยืดหยุ่น (Flexibility) ในการปรับตามสถานการณ์จริงที่เกิดขึ้นในอนาคตได้ ซึ่งขั้นตอนการวางแผนดำเนินการสามารถอธิบายรายละเอียดได้ตามภาพที่ ๒
![](http://isr.spoc.rtaf.mi.th/wp-content/uploads/2021/09/รายละเอียดขั้นตอนการวางแผนดำเนินการ-AIV.png)
ในด้านเทคนิคจะเห็นได้ว่าการวางแผนการดำเนินการ AIV นั้น หมายรวมถึงการวางแผนดำเนินการเพื่อให้สามารถครอบคลุมการตรวจสอบดาวเทียมว่าสามารถปฏิบัติการตามความต้องการที่กำหนดไว้ได้ครบถ้วนหรือไม่ รวมถึงจะต้องสามารถตรวจพบสิ่งผิดปกติ หรือข้อผิดพลาด หากมีเกิดขึ้นในระบบ ทั้งนี้เนื่องจากเมื่อเสร็จสิ้นขั้นตอน AIV แล้ว ดาวเทียมจะได้รับการปล่อยเข้าสู่วงโคจรในอวกาศ ทำให้ไม่สามารถดำเนินการดัดแปลงหรือแก้ไขในส่วนใดได้อีก การทดสอบให้มากที่สุดเพื่อให้ครอบคลุมทุกข้อมูลที่เป็นประโยชน์จึงเป็นแนวคิดหลักของการดำเนินการ AIV
หลังจากเสร็จสิ้นขั้นตอนการวางแผน จะเข้าสู่ขั้นตอนการเตรียมการดำเนินการ AIV เพื่อให้เป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้ ซึ่งจะขอกล่าวถึงใน Part ต่อไป
ผู้เรียบเรียง : น.ท.รณชัย วุฒิวิทยารักษ์